کمیسیونها و هیأت های اداری و انتظامی

هیات بدوی انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه ای سازمانهای نظام پزشکی
به منظور رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه ای شاغلین حرفه پزشکی و وابسته به سازمان نظام پزشکی در هر شهرستان هیات بدوی انتظامی نظام پزشکی تشکیل میشود که در این بخش به ویژکی های این هیات میپردازیم :

ترکیب هیات
هیات بدوی از نه عضو به شرح زیر تشکیل میشود :
1- یک نفر قاضی به معرفی قوه قضائیه برای تهران و با معرفی رئیس دادگستری شهرستانها برای شهرستان مربوطه .
2- مسئول پزشکی قانونی شهرستان مربوطه .
3- 3 نفر از پزشکان شهرستان مربوطه .
4- یک نفر از دندان پزشکان شهرستان مربوطه .
5- یک نفر از دکترهای داروساز شهرستان مربوطه .
6- یک نفر از دکترهای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ( حرفه ای و متخصص ) شهرستان مربوطه یا یک نفر لیسانسه پروانه دار گروه پزشکی شهرستان مربوطه .
افراد مذکور در بندهای 2و3و4 که از افراد مسلمان و متدین و خوش سابقه شهرستان با تجربه حداقل پنج سال در حرفه مربوطه خواهند بود با پیشنهاد هیات مدیره نظام پزشکی شهرستان و تایید هیات عالی انتظامی سازمان نظام پزشکی در مرکز با حکم رئیس هیات عالی انتظامی مرکز منصوب میگردند و عزل آنها بر عهده هیات عالی انتظامی خواهد بود .
شرح وضایف و تخلفات صنفی و حرفه ای
شاغلان حرفه های پزشکی مکلفند بدون توجه به ملیت . نژاد . مذهب و موقعیت اجتماعی . سیاسی بیماران . حداکثر تلاش ممکن را در حدود وظایف حرفه ای خود به کار ببرند و طبق موازین علمی و وشرعی و قانونی صنفی و حرفه ای انجام وظیفه کرده و از ارتکاب کارهایی که موجب هتک حرمت جامعه پزشکی میشود خودداری کنند همچنین نامبردگان موظفند اسرار بیمار و نوع بیماری او را مگر در موارد تصریح شده در قوانین حفظ کنند .
پزشکان و دندانپزشکان و متخصصان و دکترهای حرفه ای علوم آزمایشگاهی موظف به پذیرش آن تعداد بیمار هستند که بنا به تشخیص سازمان نضام پزشکی حسب مورد معاینه دقیق و انجام آزمایشهای آنها در یک زمان مناسب میسر باشد انجام امور خلاف شوون پزشکی و تحمیل مخارج غیر ضروری به بیماران توسط شاغلان حرفه های پزشکی ممنوع است . ایجاد رعب و هراس در بیمار با تشریح خامت بیماری یا وخیم جلوه دادن بیماری ممنوع است و پزشک میتواند به نحو متقاضی بستگان بیمار را در جریات خطرات و خامت و عواقب احتمالی بیماری قرار دهد .
تجویز داروهای روان گردان و مخدر به گونه ای که به حالت اعتیاد در آید ممنوع است مگر در مواردی که بیمار از دردهای شدید ناشی از بیماری های غیر قابل علاج رنج ببرد یا ضرورت پزشکی مصرف آنها را ایجاب کند .
شاغلان حرفه های پزشکی مکلفند تعرفه های خدمات درمانی مصوب را رعایت کنند و در مواقعی که به منظور پیشگیری از بیماری های واگیر یا در هنگام بروز سوانح از سوی وزارت بهداشت و درمان آموزش پزشکی یا مراجع تعیین شده از طرف وزارت یاد شده از آنان استمداد می شود . همکاری لازم و ممکن را معمول دارند .
جذب بیمار از موسسات بهداشتی و درمانی دولتی وابسته به دولت و خیریه به مطب شخصی یا بیمارستان . پلی کلینیک . داروخانه و پاراکلینیک خصوصی به منظور استفاده مادی ممنوع است .
شاغلان حرفه های پزشکی حق دریافت هیچ گونه وجه یا مالی را از بیمارن علاوه بر وجوهی که توسط مسئولان موسسه درمانی ذیربط دریافت می شود ندارند .
جذب بیمار به صورتی که مخالف شوون حرفه پزشکی باشد . همچنین هر نوع تبلیغ گمراه کننده از طریق رسانه های گروهی و نصب آگهی در اماکن و معابر . خارج از ضوابط نظام پزشکی ممنوع است . تبلغ تجاری کالاهای پزشکی و دارویی از سوی شاغلان حرفه های پزشکی . همچنین نصب اعلانات تبلیغی که جنبه تجاری دارند در محل کار آنها مجاز نیست . انتشار مقالات و گزارشهای پزشکی و تشریح مطالب فنی و حرفه ای که جنبه تبلیغاتی گمراه کننده داشته باشد از طریق وسایل تبلیغاتی ممنوع است .
شاغلان حرفه های پزشکی نباید از عناوین علمی و تخصصی که به تایید وزارت بهداشت . درمان و آموزش پزشکی نرسیده است استفاده کنند .
نامبردگان حق دریافت و پرداخت هر گونه وجهی به هر عنوان بابت اعزام و معرفی بیماران به مطب و موسسات پزشکی را ندارند .
پزشک نباید داروهایی را که از طرف وزارت بهداشت . درمان و آموزش پزشکی در فارماکوپه (مجموعه دارویی کشور)
اعلام نشده است تجویز کند . وزارت بهداشت . درمان و آموزش پزشکی همه ساله فهرست داروهای مندرج در فارماکوپه را اعلام میکند .
پزشک معالج مسئول ادادمه درمان بیمار خود است مگر اینکه بیمار یا بستگان او مایل نباشند . در مواردی که مشاوره پزشکی لازم باشد انتخاب پزشک مشاور با توافق بیمار و بستگان او و پزشک معالج به عمل می آید .
تجویز داروهای زائد بر نیاز بیمار یا غیر مجانس و خارج از ضوابط علمی و فنی ممنوع است .
مشخصات و طرز استعمال داروهای تجویز شده به بیمار باید توسط پزشک با خط خوانا و انشای قابل فهم در نسخه قید شود و صدور نسخه های همسان و متحدالشکل ممنوع است .
دکتر داروساز موظف به توضیح چگونگی تجویز داروها طبق نسخه پزشک است .
نظارت بر امور فنی موسسات پزشکی در تمام ساعتها بر عهده مسئولان فنی آنهاست .
اندازه و سایر مشخصات سر نسخه ها . تابلوها و چگونگی درج آگهی در رسانه ها باید طبق نمونه ای باشد که به تصویب شورای عالی نظام پزشکی میرسد .
به کارگیری و استفاده از افراد غیر مجاز در امور پزشکی و حرفه های وابسته در موسسات پزشکی ممنوع است .شاغلان حرفه های پزشکی مکلفند تاسیس و تغییر نشانی مطب و موسسات پزشکی خود را به سازمان نظام پزشکی محل اطلاع دهند.
شاغلان حرفه های پزشکی مکلفند در موارد فوریت های پزشکی اقدامات مناسب و لازم را برای نجات بیمار بدون فوت وقت انجام دهند .
مسئولان فنی موسسات پزشکی اعم از دولتی . وابسته به دولت . خصوصی و خیریه . مکلفند علاوه بر قوانین و مقررات موجود در آیین نامه های مصوب وزارت بهداشت . درمان و آموزش پزشکی . مقررات فنی مصوب سازمان نظام پزشکی و ضوابط علمی و حرفه ای ذیربط را رعایت کنند.
مشاغلی که تخلفات مربوط به آنها در هیات مزبور رسیدگی میشود عبارت است از :
کاردانی . کارشناسی . کارشناسی ارشد رشته های علوم آزمایشگاهی . تکنولوژی پزشکی . رادیولوژی . بیورادیولوژی . رادیوتراپی . پرستاری . مامایی . اتاق عمل . هوشبری . داروسازی تغذیه . مبارزه با بیماریها . بهداشت خانواده . بهداشت کار دهان و دندان .بهداشت . رشته های مختلف توانبخشی . فیزیوتراپی . اودیومتری . اپتومتری . مدارک پزشکی . رشته های مربوط به تجهیزات پزشکی . مهندسی پزشکی . بیوفیزیک . بیوشیمی پزشکی خدمات اجتماعی و مددکاری . علوم پایه پزشکی .

مجازاتهای قابل اعمال توسط هیات بدوی
عدم رعایت موازین شرعی و قانونی و مقررات و نظامات دولتی و صنفی و حرفه ای و عدم رعایت شئونات شغلی و صنفی و حرفه ای و سهل انگاری در انجام وظایف قانونی و اجحاف به بیماران و مراجعین ( و ارتکاب اعمال ممنوعه ای که ذکر آن گذشت ) به وسیله شاغلان حرفه پزشکی و وابسته به پزشکی تخلف محسوب و متخلفین با توجه به شدت و ضعف عمل ارتکابی و تعدد و تکرار آن حسب مورد به مجازاتهای زیر محکوم میگردند :
1-تذکر یا توبیخ شفاهی در حضور هیئت مدیره نظام پزشکی محل .
2- اخطار یا توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی محل .
3- توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی و نشریه نظام پزشکی محل یا الصاق رای در تابلو اعلانات نظام پزشکی محل .
( هیات های بدوی و عالی انتظامی مجاز هستند به جای اجرای حکم محکومیت در بندهای اول و دوم و سوم حسب درخواست محکوم علیه تا دو میلیون و پانصد هزار ریال متناسب با نوع تخلف از وی دریافت و به حساب سازمان نظام پزشکی محل اشتغال به حرفه پزشکی واریز کنند.)
4- محرومیت از اشتغال به حرفه های پزشکی و وابسته از سه ماه تا یک سال در محل ارتکاب .
5- محرومیت از اشتغال به حرفه های پزشکی و وابسته از بیش از یک سال تا 5 سال در تمام کشور.
6- محرومیت دائم از اشتغال به حرفه های پزشکی و وابسته در تمام کشور .
یادآور میگردد هر یک از هیات های بدوی انتظامی شهرستان ها علاوه بر اینکه مسئولیت رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه ای شاغلین حرف پزشکی و وابسته به پزشکی را بر عهده دارند مراجعی هستند صلاحیت دار در امر اعلام نظر کارشناسی و تخصصی به مراجع ذیصلاح قضایی در رابطه با رسیدگی به تخلفات غیر صنفی و غیر حرفه ای و جرائم شاغلین به حرفه پزشکی و وابسته پزشکی .
هر یک از هیات های بدوی انتظامی میتوانند در امر رسیدگی به تخلفات صنفی حرفه ای نظرات کارشناسی کمیسیونهای تخصصی مشورتی نظام پزشکی شهرستان مربوطه را درخواست نمایند . کمیسیونهای مذکور موظفند حداکثر ظرف مدت 15 روز نظرات کارشناسی خود را در اختیار هیات های بدوی انتظامی قرار دهند .
هیات های بدوی انتظامی نظام پزشکی هر یک از شهرستانها موظفند نظر مشورتی کارشناسی و تخصصی خود را نسبت به هر یک از پرونده های مربوط به رسیدگی به اتهام بزه ناشی از حرفه صاحبان مشاغل پزشکی در اختیار دادگاههای شهرستان مربوطه قرار دهند .
اعلام نظر کارشناسی و تخصصی مشورتی هیات های بدوی انتظامی نظام پزشکی هر یک از شهرستان ها به دادگاه های ذیربط پیرامون پرونده های مربوط به رسیدگی به اتهام بزه ناشی از حرفه صاحبان مشاغل پزشکی نباید بیش از بیست روز از تاریخی که دادگاه های شهرستان مربوطه درخواست مینمایند بگذرد .
دادگاه های جمهوری اسلامی ایران در هر یک از شهرستان ها مجازند حداقل 24 ساعت قبل از احضار و جلب هر یک از صاحبان مشاغل پزشکی به دادگاه به خاطر رسیدگی به اتهام بزه ناشی از حرفه صاحبان مشاغل پزشکی مرتب را به اطلاع هیئت بدوی انتظامی نظام پزشکی شهرستان مربوطه برسانند .

جهات و نحوه رسیدگی هیات بدوی
هیات بدوی انتظامی نظام پزشکی در موارد زیر مکلف به شروع رسیدگی است :
1- وصول شکایت از طرف شاکی خصوصی اعم از شخص حقیقی یا حقوقی .
2- اعلام تخلف از طریق مراجع قضایی یا موسسات یا سازمانهای دولتی .
3- اعلام تخلف از طرف شورای عالی یا هیات عالی انتظامی و رئیس یا هیات مدیره نظام پزشکی شهرستان مربوط.
( مراجع مذبور حداکثر ظرف مدت 1 سال از وقوع تخلف میتوانند به هیاتهای بدوی اعلام شکایت کنند ).
شکایتها باید با امضاء و شامل نام و مشخصات و نشانی کامل شاکی و متشکی عنه باشد و به شکایات بدون امضاء یا با امضای مستعار ترتیب اثر داده نمیشود . شکایت و اعلام تخلف از طریق دبیرخانه نظام پزشکی هر شهرستان به هیات بدوی انتظامی مربوط ارسال میشود .
رئیس هیات بدوی انتظامی باید رسیدگی مقدماتی را به یکی از اعضای هیات به عنوان عضو محقق ارجاع کند و عضو محقق موظف است حداکثر ظرف مدت 1 ماه هر نوع تحقیق را انجام دهد و گزارش آن را به هیات ارائه کند .
دبیر خانه نظام پزشکی موظف است رونوشت شکوائیه یا اعلام تخلف و ضمائم را برای مشتکی عنه ارسال کند تا مشتکی عنه ظرف 10 روز از تاریخ ابلاغ پاسخ کتبی خود را به ضمیمه دلایل و مدارک مورد استناد به دبیرخانه نظام پزشکی شهرستان تسلیم کند .
در صورتی که عضو محقق عقیده بر منع تعقیب داشته باشد نظریه کتبی خود را به هیات بدوی انتظامی اعلام میکند تا در صورت موافقت هیات مزبور پرونده غیر قابل رسیدگی اعلام و بایگانی شود . ولی چنانچه نظر هیات بر تعقیب و ادامه رسیدگی باشد تصمیم متقاضی اتخاذ میگردد . چنانچه هیات بدوی پرونده را غیر قابل رسیدگی اعلام و مختومه نماید شاکی میتواند به هیات عالی انتظامی شکایت کند.
دبیر خانه پس از وصول پاسخ یا در صورتی که در مهلت مقرر پاسخی نرسد پرونده را به هیات بدوی ارسال کند تا در صورت آماده بودن پرونده هیات رای مقتضی صادر کند . چنانچه ارائه توضیحی از طرفها یا استماع شهادت شهود و مطلعان لازم باشد هیات باید وقت رسیدگی را معین و شخص یا اشخاصی را که توضیح آنان لازم است دعوت کند . ولی عدم حضور دعوت شدگان مانع رسیدگی نیست . هیات میتواند در صورت لزوم نظر کارشناس یا کمیسیون تخصصی در موضوع را اعلام کند .
رای هیات بدوی باید موجه و مدلل و مستند به مقررات قانونی باشد و با رای اکثریت ( 5نفر ) معتبر است . این رای توسط رئیس هیات باید به طرفها ابلاغ شود و رونوشت رای صادر شده برای رئیس سازمان نظام پزشکی محل و هیات عالی انتظامی ارسال شود . اعضای اصلی یا علی البدل هیاتهای بدوی یا تجدید نظر در موارد زیر در رسیدگی و صدور رای شرکت نمیکنند :
1-عضو هیات با متهم قرابت سببی یا نسبی تا درجه دوم از درجه سوم داشته باشد .
2- عضو هیات با متهم دعوی حقوقی یا جزائی داشته یا در دعوای طرح شده ذینفع باشد .
3- عضو هیات متخلف یا مدعی تخلف باشد .
موسسات درمانی و بهداشتی و سایر مراجع مربوط اعم از دولتی . وابسته به دولت . خصوصی و خیریه . مکلفند اصل کلیه اوراق پرونده پزشکی بیمار یا فتوکپی ممهور به مهر موسسه درمانی و بهداشتی را که به امضای رئیس آن واحد رسیده است در صورت مطالبه هیاتهای بدوی و عالی انتظامی ظرف 10 روز پس از ابلاغ درخواست در اختیار هیاتهای یاد شده قرار دهند . در غیر این صورت طبق مقررات با آنان برخورد میشود .
چنانچه در پرونده پزشکی بیمار اسناد طبقه بندی شده وجود داشته باشد و رسیدگی به اتهام منوط به اطلاع هیات از آنها باشد دسترسی به این قبیل اسناد با رعایت مقررات مربوط امکان پذیر است .
هر گاه هیاتهای بدوی انتظامی در جریان رسیدگی به مواردی که جنبه جزایی داشته باشد برخورد نمایند . مکلفند موضوع را به مراجع قضایی اعلام کنند ولی این امر و تصمیمات گرفته شده در مراجع قضایی مانع رسیدگی انتظامی نیست .
مرجع اعتراض به رای هیات بدوی . هیات عالی انتظامی ( مستقر در سازمان نظام پزشکی تهران ) است که تجدید نظر خواه باید اعتراض کتبی خود را حداکثر ظرف مدت ده روز از تاریخ ابلاغ به دبیرخانه این هیات یا دبیرخانه هیات بدوی تسلیم نماید.

 کمیته رسیدگی به شکایات ارزشیابی کارمندان
به موجب ماده 28 قانون استخدام کشوری . وزارتخانه و موسسات دولتی مکلفند در فواصل معین شایستگی و استعداد مستخدمان رسمی را مورد بررسی قرار داده و نتیجه ارزشیابی را در پرونده استخدامی مستخدم منعکس نمایند . ارزشیابی کارکنان که در سال یک مرتبه انجام میشود اثرات فراوانی در تصمیمات اداری دارد از جمله : تشخیص خدمت برجسته . افزایش فوق العاده شغل . پرداخت پاداش معادل 2 ماه حقوق و مزایا . پرداخت فوق العاده کارانه . انتصاب به پست های مدیریت و سرپرستی .تعیین ضریب افزایش سنواتی . ارتقاء گروه . تعیین نیازهای آموزشی و بهسازی کارکنان تغییر شغل . کاهش فوق العاده شغل و اخراج . طبیعی است که به دلیل اهمیت ارزشیابی ممکن است میان مقام ارزشیابی کننده و ارزشیابی شونده اختلاف نظر حاصل شود و گاه نیز ارزشیابی کنندگان و تایید کنندگان سلیقه و نظریات شخصی خود را اعمال نمایند . برای جلوگیری از این امور و عدم تضییع حق کارکنانی که نسبت به نتیجه ارزشیابی خود معترض باشند دستور العمل نحوه رسیدگی به شکایات ارزشیابی کمیته رسیدگی به شکایات ارزشیابی را برابر مقرارات زیر پیش بینی کرده است . برای رسیدگی به شکایات ارزشیابی کارکنان در هر دستگاه و واحد استانی مربوط کمیته رسیدگی به شکایات ارزشیابی تشکیل می شود .
ترکیب این کمیته در مرکز دستگاه عبارت است از : مدیر کل دفتر ارزشیابی و دو نفر به انتخاب وزیر یا بالاترین مقام دستگاه . ترکیب این کمیته در واحدهای استانی عبارت است از : مدیر کل دفتر ارزشیابی یا بالاترین مسئول ارشیابی . دو نفر به انتخاب مدیر کل یا بالاترین مقام واحد استانی .
کارکنانی که به نتیجه ارزشیابی خود معترض باشند اعم از آن که در ارزشیابی سالانه امتیاز بیشتر یا کمتر از حد نصاب ( 17 امتیاز از مجموع 30 امتیاز ) کسب کرده باشند میتوانند شکایت خود را ظرف مدت یکماه پس از رویت فرم ارزشیابی به کمیته رسیدگی به شکایات تسلیم کنند . شکایات ارزشیابی کارکنان شاغل در حوزه مرکزی دستگاهها و نیز آن دسته از کارکنان واحدهای استانی که ارزشیابی کننده و یا تایید کننده فرم ارزشیابی آنان عضو کمیته رسیدگی به شکایات استان باشد در کمیته رسیدگی به شکایات مرکز مورد رسیدگی قرار میگیرد .شکایات ارزشیابی سایر کارکنان واحدهای استانی در کمیته رسیدگی به شکایات ارزشیابی استان طرح و رسیدگی میشود .واحد ارزشیابی در حوزه مرکزی دستگاهها به عنوان دبیرخانه کمیته رسیدگی به شکایات عمل میکند .و ضمن دریافت شکایات ارزشیابی کارکنان نسبت به جمع آوری اطلاعات لازم در مورد موضوع شکایات اقدام و نتیجه را به منظور اتخاذ تصمیم مقتضی و صدور رای به کمیته رسیدگی به شکایات مرکز ارسال میدارد در مراکز استانها این وظیفه به عهده کارشناس مسئول ارزشیابی استان میباشد . کمیته رسیدگی به شکایات پس از بررسی نتایج تحقیقات به عمل آمده با اکثریت آراء تصمیم خود را مبنی بر تایید یا رد نتیجه ارزشیابی کارمند شاکی در مرکز به واحد ارزشیابی در واحدهای استانی به کارشناس مسئول ارزشیابی استان حداکثر ظرف مدت دو ماه اعلام میکند. واحد ارزشیابی در مرکز و کارشناس مسئول ارزشیابی در استان مکلفند در صورت تغییر نتیجه ارزشیابی توسط کمیته رسیدگی به شکایات ضمن انعکاس رای کمیته به کارمند شاکی نسخ فرم ارزشیابی را جهت اقدام متقاضی به واحد کارگزینی و واحد متبوع کارمند ارسال کنند . بدیهی است در این صورت کلیه حقوق معوقه کارمند شاکی از تاریخ استحقاق به وی اعطا خواهد شد . چنانچه در بررسی ها محرز گردد که نتیجه ارزشیابی عمدا" موجب تضییع حق ارزشیابی شونده گردیده است واحد ارزشیابی در مرکز و بالاترین مسئول ارزشیابی در استان حسب مورد موضوع را به اطلاع بالاترین مقام دستگاه و یا واحد استانی جهت انتخاب تصمیم مقتضی در مورد ارزشیابی کننده و تایید کننده خواهند رساند. چنانچه کمیته حین رسیدگی پی ببرد که نمره کارمند شاکی غیر واقعی و بیشتر از استحقاق کارمند است احتمالا" حق تغییر آن را ندارد اما میتواند ارزشیابی کننده را به عنوان اعطای امتیاز بر خلاف ضوابط تحت تعقیب قرار دهد . همچنین اگر ارزشیابی شونده از امضای فرم استنکاف ورزد بعد از گذشت یک ماه از تاریخ رویت به منزله قبول امتیاز تلقی خواهد شد که در این صورت گواهی رویت فرم ارزشیابی با ذکر تاریخ ضروری خواهد بود .

 هیات عالی انتظامی مالیاتی
تعقیب و رسیدگی به تخلفات اداری کلیه ماموران تشخیص مالیاتی . کارشناسان مالیاتی و حسابرسان مالیاتی و نمایندگان وزارت امور اقتصادی و دارائی در هیات حل اختلاف مالیاتی بر عهده دادستانی انتظامی و هیات عالی انتظامی مالیاتی است.

ترکیب هیات عالی انتظامی
هیات عالی انتظامی مالیاتی مرکب از سه نفر عضو اصلی و دو نفر عضو علی البدل است که از بین کارمندان عالی وزارت امور اقتصادی و دارائی که در امور مالیاتی بصیر و مطلع بوده و دارای 16 سال سابقه خدمت که لااقل 6 سال آن را در امور مالیاتی اشتغال داشته باشند از طرف وزیر امور اقتصادی و دارائی برای مدت 3 سال به این سمت منصوب میشوند و در مدت مذکور قابل تغییر نیست مگر به تقاضای خودشان و یا به موجب حکم قطعی دادگاه اختصاصی اداری انتصاب مجدد آنان بلامانع است .
رئیس هیات عالی انتظامی مالیاتی از بین اعضاء اصلی هیات از طرف وزیر امور اقتصادی و دارائی انتخاب و منصوب میشوند .

حدود وظایف و اختیارات هیات عالی انتظامی مالیاتی
الف : رسیدگی به تخلفات اداری در امور مالیاتی کلیه ماموران تشخیص مالیاتی . کارشناسان مالیاتی و حسابرسان مالیاتی و همچنین نمایندگان وزارت امور اقتصادی و دارائی در هیاتهای حل اختلاف مالیاتی و هیات سه نفره و سایر مامورانی که طبق قانون مالیاتی مستقیم مسئول وصول مالیات هستند و نیز کسانی که با حفظ سمت وظایف ماموران مزبور را انجام میدهند به درخواست دادستانی انتظامی مالیاتی . تعقیب و رسیدگی به پرونده های مطروحه در دادستانی و هیات عالی انتظامی مالیاتی سابق .
ب: نفی صلاحیت شاغلین مقامات مذکور در ادامه خدمات مالیاتی به جهات مسائل اخلاقی و یا رفتار منافی با حیثیت و شئون ماموران مالیاتی و سوء شهرت و اهمال و مسامحه آنان در انجام وظایف خود به درخواست دادستان انتظامی مالیاتی .
ج: رسیدگی به اعتراض مامورانی که صلاحیت آنها مورد تایید دادستان انتظامی مالیاتی قرار نگرفته است . نظر هیات در اینگونه موارد برای مسئولین ذیربط معتبر خواهد بود .

ترتیب و تشریفات رسیدگی
این قسمت را در مبحث دادستانی انتظامی مالیاتی مورد مطالعه قرار میدهیم .
 شورای عالی ثبت
عالیترین مرجع رسیدگی اداری در امور ثبتی و مرجع تجدید نظر نسبت به آرای هیات نظارت شورایعالی ثبت است.

 هیات بدوی رسیدگی به تخلفات اداری کارمندان
کارمندان کلیه وزارتخانه ها و سازمانها و موسسات و شرکتهای دولتی و شرکتهای ملی نفت و گاز و پتروشیمی و شهرداری ها و بانک ها و موسسات و شرکت های دولتی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است و موسساتی که تمام یا قسمتی از بودجه آنها از بودجه عمومی تامین میشود و کارکنان مجلس شورای اسلامی و نهادهای انقلاب اسلامی هر گاه مرتکب تخلف اداری شوند به تخلفشان در هیات بدوی رسیدگی به تخلفات اداری کارمندان رسیدگی میشود که در این بخش از آن با نام هیات یاد میشود.

تشکیلات هیات
هیات بدوی در دستگاه های فوق ( در ادرات کل و مراکز استان ها) و موسسات مختلف تشکیل میشود : هر هیات دارای سه عضو اصلی و یک یا دو عضو علی البدل میباشد که با حکم وزیر یا بالاترین مقام سازمان مستقل دولتی برای مدت سه سال منصوب میشوند و انتصاب مجدد آنها بلا مانع است . هیچیک از اعضای اصلی و علی البدل هیاتهای بدوی نمیتوانند همزمان عضو هیات تجدید نظر همان دستگاه باشند . همچنین اعضای مذکور نمی توانند در تجدید نظر پرونده هایی که در هنگام رسیدگی بدوی به آن رای داده اند شرکت نمایند . برکناری اعضای هیات با پیشنهاد وزیر یا بالاترین مقام سازمان مستقل دولتی و سایر دستگاه های تصویب هیات عالی نظارت صورت می گیرد .
شرایط اعضای هیات عبارت است از : تدین به دین مبین اسلام و عمل به احکلم اسلامی و اعتقاد و تعهد به نظام جمهوری ایران و اصل ولایت فقیه و تاهل و حداقل سی سال سن و مدرک فوق دیپلم یا معدل آن ( در موارد استثنائی داشتن مدرک دیپلم با تایید هیات عالی نظارت بلا مانع است ).
در هر هیات باید یک نفر آشنا به مسائل حقوقی عضویت داشته باشد و حداقل دو نفر از اعضای اصلی هیات های بدوی و تجدید نظر باید از بین کارکنان همان سازمان یا وزارتخانه که حداقل پنج سال سابقه کار دولتی دارند به این سمت منصوب شوند . اعضای هیات نباید با متهم قرابت نسبی یا سببی تا درجه دوم از طبقه سوم داشته باشد و در دعوی مطروحه ذینفع نبوده و با متهم دعوی حقوقی یا جزائی نداشته باشد .
اگر در مرکز استان هیات دعوی نباشد اداره کل مربوطه میتواند پس از کسب نظر وزیر یا بالاترین مقام اجرائی دستگاه مطبوع . پرونده را به هیات بدوی استان دیگر ارسال دارد . در شهرداری شهرستان هم اگر هیات بدوی نباشد رسیدگی به تخلفات کارکنان آن در هیات بدوی متشکل در استانداری صورت میگیرد .
اعضای هیات ها معمولا" با حفظ سمت و پست سازمانی با هیاتها همکاری میکنند و در صورت ضرورت با توجه به حجم کار در دستگاههای مشمول قانون رسیدگی به تخلفات اداری تعداد کافی پست سازمانی با تغییر عنوان پستهای بلاتصدی موجود برای اعضای هیاتهای رسیدگی به تخلفات اداری با رعایت مقررات پیش بینی میشود . هیاتها موظفند دفترهایی برای انجام امور مربوط تشکیل دهند و در صورت نیاز می توانند انجام امور دفتری خود را به کارگزینی دستگاه ارجاع کنند .
نامه های محرمانه هیاتها باید بدون دخل و تصرف و بازبینی در اختیار آنها گذاشته شود . به منظور تسریع در جمع آوری دلایل و تهیه و تکمیل اطلاعات و مدارک و گروه های تحقیق در معیت هیاتها تشکیل می شود . هر گروه تحقیق متشکل از سه عضو است که از بین افراد متاهل و متعهد و عامل به احکام اسلام و معتقد به نظام جمهوری اسلامی و اصل ولایت فیقه و دارای حداقل بیست و پنج سال سن با تصویب هیات مربوط و حکم رئیس هیات انتخاب میشوند . کارمند بودن دو عضو از سه عضو یاد شده الزامی است . اعضای گروه تحقیق نیز نباید قرابت نسبی یا سببی تا درجه دوم از طبقه سوم با متهم داشته باشند و در دعوی مطروحه نیز ذینفع نبوده و با متهم دعوی حقوقی و جزائی نداشته باشند. هر هیات پس از تشکیل از بین خود یک نفر رئیس و یک نفر نایب رئیس و یک نفر دبیر تعیین میکند و مکاتبات هیات با امضای رئیس و در غیاب وی با امضای نایب رئیس انجام میشود .

حدود صلاحیت و اختیارات هیات
رسیدگی به تخلفات اداری کارمندان با هیات بدوی بوده و منظور از کارمند کلیه کارکنان رسمی . ثابت . دایم . پیمانی و قراردادی است . تخلفات اداری عبارت است از :
اعمال و رفتار خلاف شوون شغلی یا اداری و نقض قوانین و مقررات مربوط . ایجاد نارضایتی در ارباب رجوع یا انجام ندادن یا تاخیر در انجام امور قانونی آنها بدون دلیل . ایراد تهمت و افترا و هتک حیثیت . اخاذی . اختلاس . تبعیض یا اعمال غرض یا روابط غیر اداری در اجرای قوانین و مقررات نسبت به اشخاص . ترک خدمت در خلال ساعات موظف اداری . تکرار در تاخیر ورود به محل خدمت یا تکرار خروج از آن بدون کسب مجوز . تسامح در حفظ اموال و اسناد و وجوه دولتی و ایراد خسارت به اموال دولتی . افشای اسرار و اسناد محرمانه اداری . ارتباط و تماس غیر مجاز با اتباع بیگانه . سر پیچی از اجرای دستور مقامهای بالاتر در حودو وظایف اداری . کم کاری یا سهل انگاری در انجام وظایف محول شده . سهل انگاری روسا و مدیران در ندادن گزارش تخلفات کارمندان تحت امر . ارائه گواهی یا خلاف واقع در امور اداری . گرفتن وجوهی غیر از آنچه در قوانین و مقررات تعیین شده یا اخذ هر گونه مالی که در عرف رشوه خواری تلقی شود . تسلیم مدارک به اشخاصی که حق دریافت آن را ندارند یا خودداری از تسلیم مدارک به اشخاصی که حق دریافت آن را دارند . تعطیل خدمت در اوقات مقرر اداری . رعایت نکردن حجاب اسلامی . رعایت نکردن شوون و شعار اسلامی اختفا و نگهداری و حمل و توزیع و خرید و فروش مواد مخدر . استعمال یا اعتیاد به مواد مخدر داشتن شغل دولتی دیگر به استثنای سمت های آموزشی و تحقیقاتی . هر نوع استفتده غیر مجاز از شوون یا موقعیت شغلی و امکانات و اموال دولتی . جعل یا مخدوش نمودن و دست بردن در اسناد و اوراق رسمی یا دولتی دست بردن به سوالات و اوراق و مدارک و دفاتر امتحانی و افشای سوالات امتحانی یا تعویض آنها . دادن نمره یا امتیاز بر خلاف ضوابط . غیبت غیر موجه به صورت متناوت یا متوالی . سوء استفاده از مقام و موقعیت اداری . توقیف و اختفا و بازرسی یا بازکردن پاکتها و محمولات پستی یا معدوم کردن آنها و استراق سمع بدون مجوز قانونی . کار شکنی و شایعه پراکنی و وادار ساختن یا تحریک دیگران به کار شکنی یا کم کاری و ایراد خسارت به اموال دولتی و اعمال فشارهای فردی برای تحصیل مقاصد غیر قانونی . شرکت در تحصن و اعتصاب و تظاهرات غیر قانونی یا تحریک به برپایی تحصن و اعتصاب و تظاهرات غیر قانونی و اعمال فشارهای گروهی برای تحصیل مقاصد غیر قانونی . عضویت در یکی از فرقه های ضاله که از نظر اسلام مردود شناخته شده اند . همکاری با ساواک منحله به عنوان مامور یا منبع خبری و داشتن فعالیت یا دادن گزارش ضد مردمی . عضویت در سازمانهایی که مرامنامه یا اساسنامه آنها مبتنی بر منفی ایمان ادیان الهی است یا طرفداری و فعالیت به نفع آنها . عضویت در گروه های محارب یا طرفداری و فعالیت به نفع آنها . عضویت در تشکیلات فراماسونری .
در اینکه تخلفات مزبور جنبه احصائی داشته یا تمثیلی هستند قانون رسیدگی به تخلفات اداری مسکوت است . اما به نظر می رسد این موارد جنبه احصائی دارند و چنانچه تخلفی اتفاق بیافتد که قابلیت انطباقبا تخلفات مزبور را نداشته باشد باید جهت رسیدگی به مرجع صالح ارجاع گردد .هیاتهای بدوی نماینده دولت در هر یک از دستگاهای مشمول قانون رسیدگی به تخلفات محسوب می شوند و رای آنها به تخلف اداری کارمند تنها در محدوده مجازاتهای اداری معتبر است و به معنای اثبات جرمهایی که موضوع قوانین جزای است نمی باشد .
رسیدگی به پرونده هایی که در هیاتهای پاکسازی و بازسازی و رسیدگی به تخلفات قبلی مطرح بوده و منتهی به صدور رای نشده است در هیاتهای بدوی به عمل می آید .

نحوه تشکیل جلسات و رسیدگی
هیاتهای بدوی در مراکز استانها تشکیل میشوند و ادارات و واحدهای شهرستانها باید پرونده های پرسنل خود را به اداره کل خود ارسال نمایند . اما موسسات مستقلی که در شهرهای غیر مرکز استان وجود دارند ( مانند دانشگاهها ) خود . هیات بدوی تشکیل میدهند ( هیات در مورد شکایت یا اعلام اشخاص . مدیران . سرپرستان اداری یا بازرسهای هیات عالی نظارت شروع به رسیدگی میکنند ).
هیات معمولا" قبل از اخذ تصمیم پرونده را جهت تحقیق و جمع آوری مدارک و اطلاعات به گروه تحقیق ارجاع می دهد و گروه های تحقیق فقط درباره کارمندی میتوانند تحقیق کنند که از طرف هیات به آنها ارجاع شده و تحقیق نیز تنها در حدودی انجام میگیرد که هیات معیی کرده است .
استفاده نکردن از گروه تحقیق مانع رسیدگی هیات به پرونده اتهامی و صدور رای نیست . کلیه کارمندان و مسئولان مربوط و روسای کارمند متهم به ارتکاب تخلف . مکلفند همکاری های لازم را با هیات به عمل آورده و مدارک و اسناد و اطلاعات مورد نیاز را در مهلت تایین شده از طرف هیات در اختیار آن قرار دهند و در مورد اسناد طبقه بندی شده رعایت مقررات و قوانین الزامی است .
در مواردی که پرونده متهم در هیاتها تحت رسیدگی است هرگونه تصمیم گیری نسبت به حالت استخدامی وی منوط به کسب نظر از بالاترین مقام دستگاه یا نماینده وی است . هیاتهای رسیدگی به تخلفات اداری موظفند پس از انجام بررسی های لازم موارد اتهام را به طور کتبی به کارمند ابلاغ و پس از آن ده روز مهلت برای دفاع کارمند منظور کنند . هیات در صورت تقاضای کارمند مدارک لازم را در اختیار وی قرار میدهد . متهم میتواند پس از اطلاع از موارد اتهام و در مهلت تعیین شده از سوی هیات جواب کتبی و مدارکی را که در دفاع از خود دارد به مرجع مذکور تسلیم کند . در غیر این صورت هیات میتواند به موارد اتهام و رای لازم را صادر کند . کارمند میتواند به منظور ارائه مدارک دفاعی خود از هیات مربوط تقاضای تمدید مهلت کند در این مورد اتخاذ تصمیم با هیات است و در هر حال تمدید از پنج روز نباید تجاوز کند .
رسیدگی به تخلفات اداری کارمندان پس از تکمیل پرونده صورت میگیرد و چنانچه هیات حضور متهم را ضروری تشخیص دهد . در جلسه حضور میابد و در صورت درخواست کتبی متهم برای دفاع حضوری . هیات موظف است یکبار وی را برای حضور در جلسه دعوت کند . تشخیص تخلف و انطباق آن با یکی از موارد تخلف مندرج در قانون رسیدگی به تخلفات اداری بر عهده هیات های رسیدگی کننده است . هیات پس از اتمام رسیدگی و ملاحظه اسناد و مدارک موجود در پرونده و توجه کامل به مدافعات متهم و مواردی از جمله میزان زیان وارد شده به دولت یا اشخاص حقیقی و حقوقی . آثار سوء اجتماعی و اداری . موقعیت و سوابق کارمند و وجود یا فقدان کارمند سوء نیت وی . اقدام به صدور رای و اتخاذ تصمیم میکند .
رای هیات باید مستدل و مستند به قانون و مقررات مربوط بوده و حاوی تخلفات منتسب به متهم . نام و نام خانوادگی و امضای اعضای رای دهنده در زیر رای صادر شده باشد .
جلسه های هیات با شرکت سه نفر از اعضا رسمیت می یابد و آرای آنها با نظر موافق حداقل دو نفر از اعضا معتبر است . آرای صادر شده توسط هیات ها به طور مستقیم و بلافاصله به اداره های کارگزینی یا دوایر مشابه دستگاه های ذیربط ارسال میشود . واحدهای یاد شده موظفند حداکثر ظرف سی روز از تاریخ صدور رای . آرا و احکام صادر شده را به کارمندان مربوط اعلام کرده و مدارک آن را جهت درج در پرونده اتهامی به هیات مربوط تحویل دهند . ذر صورت سهل انگاری مسئولان کارگزینی یا امور اداری مربوط در ابلاغ آرا و احکام صادر شده به متهم با آنان طبق قانون رفتار میشود . همچنین هرگونه خودداری یا جلوگیری از اجرای آرای هیات ممنوع است و با متخلفان مطابق قانون رفتار میشود .
هیاتهای بدوی مکلفند قطعی یا قابل پژوهش بودن آرا و نشانی محل دریافت درخواست تجدید نظر را ذیل آرای خود درج کند همچنین در ذیل آرای قطعی باید مهلت یک ماهه شکایت به دیوان عدالت اداری تصریح شود . در صورتی که کارمند متخلف در حالتی از حالتهای استخدامی باشد که اجرای فوری رای قطعی هیات درباره وی ممکن نباشد مراتب به هیات عالی نظارت بر هیات های رسیدگی به تخلفات اداری گزارش شده و رای صادر نیز به محض حصول امکان اجرا میشود .
هیات ها در موارد لزوم میتوانند در ارتباط با اتهامهای وارده به کارمندان از مراجع قضائی مربوط استعلام نظر کنند و مراجع یاد شده مکلفند حداکثر ظرف سی روز به استعلام هیاتها پاسخ دهند .
همچنین هیاتها مکلفند در موارد لزوم از وزارت اطلاعات کسب نظر کنند و وزارت اطلاعات موظف است ظرف مدت ده روز به استعلام هیاتها پاسخ دهد . بلا تکلیفل گذاردن مستخدمان دولت در موارد طرح پرونده آنان در هیاتها یا صدور آرای غیر قطعی از سوی هیاتهای بدوی و نیز در موارد نقض آرای قطعی هیاتها از سوی دیوان اداری یا هیات عالی نظارت به هر عنوان مجوزی ندارد .
فوت متهم موجب توفق رسیدگی و صدور رای میشود و در صورتی که کارمند در طول تحمل مجازاتهای کسر حقوق . انفصال موقت و تنزل یا تعویق گروه فوت شود اعمال مجازات های یاد شده متوقف شده و حالت استخدامی کارمند از زمان فوت به حالت قبل از تعیین مجازات اعاده میشود و این تصمیم مانع از ارسال پرونده به مراجع قضائی در سایر موارد نیست .
در صورتی که مستخدمی به استناد ماده 17 قانون رسیدگی به تخلفات اداری اخراج شده باشد و بعد از اعتراض به حکم مزبور و قبل از رسیدگی توسط هیات تجدید نظر فوت کند . آثار حکم اجراج زایل و حالت کارمند به قبل از تعیین مجازات اعاده میشود .
هیاتهای رسیدگی به تخلفات اداری مکلفند در سریعترین زمان ممکن به پرونده هایی که در هیاتهای پاکسازی و بازسازی گذشته و هیاتهای رسیدگی به تخلفات اداری منجر به صدور رای قطعی نشده یا آرای قطعی توسط دیوان عدالت اداری یا هیات عالی نظارت نقض شده رسیدگی کنند . رسیدگی به این پرونده ها در مواردی که توسط هیاتهای سابق پاکسازی یا بازسازی مورد رسیدگی قرار گرفته ولی آرای صادر شده به جهاتی قطعیت نیافته یا توسط دیوان عدالت اداری یا هیات عالی نظارت نقض شده اند به عهده هیات تجدید نظر است . در مواردی که توسط هیاتهای سابق رای لازم صادر نشده باشد این رسیدگی بر عهده هیات بدوی است .
برای رسیدگی به تخلف مدیران هیاتهای بدوی باید نظر نماینده دستگاه در سازمان و بالاتریت مقام اجرائی را اخذ کنند و نامبردگان در صورت صلاحدید رسیدگی را در صلاحت هیات استان یا هیات مرکز سازمان قرار میدهند .
هرگاه رسیدگی به اتهام کارمند به تشخیص هیات مستلزم استفاده از نظرکارشناسی باشد . مورد به کارشناسی ارجاع میشود . رسیدگی به پرونده افرادی که بازنشسته شده اند و پرونده آنها در هیاتهای پاکسازی یا بازسازی مطرح بوده ولی رای صادر نشده یا رای صادره قطعی نشده است در صلاحیت هیاتهای بدوی قرار دارد .
همچنین وزرا و نمایندگان مجلس رژیم سابق وبعضی از مسئولان رده بالا که بعد از خرداد 1342 مسئولیت داشته اند باید منفصل دائم یا بازنشسته شوند .
 
پایان قسمت دوم